Đó là bày tỏ của GS.TS Lê Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) tại Hội nkhoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thường niên năm 2023 được tổ chức tại Hòa Lạc ngày 15.6.2023.
Năm đột phá về công nghệ
ĐHQGHN đã ban hành Chiến lược khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021 – 2030 khẳng định “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là nền tảng, động lực cho sự phát triển của ĐHQGHN”.
Đến năm 2030, hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của ĐHQGHN đóng vai trò nòng cột, góp phần quan trọng trong thực hiện Chiến lược phát triển ĐHQGHN thành đại học nghiên cứu và đổi mới sáng tạo thuộc nhóm 300 đại học hàng đầu thế giới, tham gia giải quyết một số thách thức và cấp bách của quốc gia.
Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân nhấn mạnh, năm 2023 được ĐHQGHN xác định là năm đột phá về hoạt động Khoa học và Công nghệ (KH&CN). Bên cạnh những chính sách về KH&CN đã ban hành và triển khai trong thời gian qua, ĐHQGHN tập trung phát triển các nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao và thương mại hóa sản phẩm KH&CN, tháo gỡ vướng mắc về việc thành lập doanh nghiệp KH&CN.
Với định hướng phát triển KH&CN tạo động lực gia tăng các chỉ số phát triển bền vững, ĐHQGHN đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách trọng dụng, đãi ngộ các nhà khoa học, tạo động lực thúc đẩy phát triển các tiềm lực KHCN và đổi mới sáng tạo.
Các chính sách của ĐHQGHN đưa ra theo hướng đầu tư tập trung “vun cao”, ưu tiên nguồn lực đầu tư cho các nhóm nghiên cứu có công bố tốt và các chương trình/đề tài KHCN trọng điểm quốc gia.
Giám đốc Lê Quân cho biết, định hướng phát triển hệ thống phòng thí nghiệm liên ngành đã và đang được tăng cường, đặc biệt là chiến lược phát triển hệ thống phòng thí nghiệm liên ngành tại Khu 22,9 ha ở Hòa Lạc để đổi mới việc tổ chức nghiên cứu gắn với nhu cầu của doanh nghiệp, hướng tới tạo ra các nghiên cứu tham gia giải quyết các vấn đề lớn của đất nước và các sản phẩm KH&CN ứng dụng trong thực tiễn.
Với các chính sách đã được triển khai, ĐHQGHN thu hút được hơn 100 nhà khoa học trẻ trình độ cao về làm việc và số lượng bài báo khoa học được công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín cũng tăng mạnh với 1.600 bài năm 2022.
Cùng với đó, về xếp hạng, chỉ số về mức độ hài lòng của nhà tuyển dụng và chỉ số uy tín trong cộng đồng của ĐHQGHN đang gia tăng mạnh mẽ. Mới đây, theo bảng xếp hạng ảnh hưởng của Times Higher Education (THE Impact), ĐHQGHN có tên trong danh sách 70 cơ sở giáo dục hàng đầu thế giới về giáo dục có chất lượng.
Đổi mới tư duy, phát hiện các nút thắt, dỡ bỏ các rào cản để hoàn thiện cơ chế
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang đánh giá, những thành tựu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở ĐHQGHN không chỉ góp phần hỗ trợ tích cực và hiệu quả cho nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ở ĐHQGHN mà còn tạo ra những sản phẩm đỉnh cao, thúc đẩy công bố quốc tế trên các tạp chí khoa học có uy tín và gia tăng thương mại hóa chuyển giao công nghệ.
Thứ trưởng Bộ KH&CN đề nghị, trong năm 2023 và giai đoạn tới, ĐHQGHN cần tập trung triển khai đồng bộ và hiệu quả các chương trình, nhiệm vụ trọng tâm đã được đề ra, trong đó quan tâm đến thúc đẩy thực hiện các chương trình KH&CN trọng điểm quốc gia mà ĐHQGHN đang chủ trì thực hiện; huy động các nguồn lực để đầu tư cho hoạt động KH&CN, chủ động trong khung khổ pháp luật cho phép để thúc đẩy đổi mới các phương thức triển khai hoạt động KH&CN, nhất là hoạt động thương mại hóa, chuyển giao kết quả nghiên cứu, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp KH&CN.
Là trưởng nhóm nghiên cứu mạnh cấp ĐHQGHN, GS.TS Nguyễn Thanh Hải – Trường Đại học Y Dược, ĐHQGHN cho biết, việc hình thành và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, hệ thống các doanh nghiệp spin-off trong trường đại học giúp phát triển các nguồn lực khoa học công nghệ và gia tăng ảnh hưởng xã hội.
“Với hơn 100 nhóm nghiên cứu trong đó có 28 nhóm nghiên cứu mạnh, 06 nhóm nghiên cứu tiềm năng; tỉ lệ cán bộ khoa học trình độ cao tiếp cận tiêu chí của đại học nghiên cứu, trong đó có nhiều chuyên gia đầu ngành, nhà khoa học đạt trình độ quốc tế có khả năng triển khai các nghiên cứu đột phá, các chương trình, nhiệm vụ nghiên cứu lớn, năng lực nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, và thành lập các doanh nghiệp spin – off của các nhà khoa học ở ĐHQGHN là rất lớn. Đây chắc chắn là các nguồn lực chất lượng cao, bền vững phục vụ hiệu quả cho mục tiêu phát triển quốc gia” – GS.TS Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Nam Hải, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: “Để KH&CN tác động trực tiếp và hiệu quả hơn tới chất lượng và tốc độ tăng trưởng, trong thời gian tới, cần tiếp tục đổi mới tư duy, phát hiện các nút thắt, dỡ bỏ các rào cản để hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm tạo được môi trường thực sự thuận lợi, lành mạnh, giải phóng tiềm năng sáng tạo của các nhà khoa học để KH&CN và đổi mới sáng tạo trở thành đột phá chiến lược, gia tăng mạnh mẽ kết quả và hiệu quả đóng góp của hoạt động KH&CN đối với các mục tiêu phát triển đất nước trong dài hạn”.
Đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, cần chú trọng chất lượng và chỉ số tác động của các bài báo, công trình công bố quốc tế; khả năng ứng dụng và thương mại hóa kết quả KH&CN trong đời sống công nghiệp và xã hội; khuyến khích công bố quốc tế trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn. Cho phép thử nghiệm chính sách mới (Regulatory Sandbox) thúc đẩy ứng dụng các sáng kiến, mô hình đổi mới sáng tạo và công nghệ mới.
ĐHQGHN khuyến khích doanh nghiệp cùng tham gia hợp tác nghiên cứu
Giám đốc Lê Quân nhấn mạnh, các nhóm nghiên cứu cần cam kết sản phẩm nghiên cứu và ĐHQGHN sẽ tiến hành đánh giá định kỳ 3 năm/lần làm cơ sở để hỗ trợ cấp kinh phí.
Trong Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2045, ĐHQGHN xác định ưu tiên tập trung vào các chương trình, nhiệm vụ KH&CN hỗ trợ các địa phương nghiên cứu, hướng tới triển khai sản phẩm KH&CN ứng dụng vào thực tiễn, phát triển sinh kế của người dân. Vì vậy, ĐHQGHN rất cần sự vào cuộc của các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp đặt hàng, đầu tư để cùng nghiên cứu, phát triển sản phẩm trên nguyên tắc đối ứng.
ĐHQGHN khuyến khích doanh nghiệp cùng tham gia hợp tác trong nghiên cứu, chuyển giao, thương mại hóa sản phẩm và cam kết tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, cơ chế chính sách. Việc ĐHQGHN hỗ trợ doanh nghiệp phát triển cũng góp phần mang lại giá trị gia tăng cho nền kinh tế quốc gia.
Giám đốc ĐHQGHN cho biết thêm, để doanh nghiệp KH&CN trong trường đại học phát triển thì yếu tố con người đóng vai trò quyết định. ĐHQGHN thành lập VNUHN Holdings đóng vai trò là quỹ đầu tư, góp vốn cùng các doanh nghiệp KH&CN của ĐHQGHN để hỗ trợ các nhà khoa học phát triển sản phẩm.
Nguồn: Báo Đại biểu Nhân dân