Top 6 câu trần thuật là gì hay nhất, đừng bỏ lỡ

Các bạn đã học qua rất nhiều loại câu có mục đích nói trong chương trình ngữ văn trung học cơ sở như câu cảm thán, câu nghi vấn, câu cầu khiến… Vậy các bạn có biết câu trần thuật là gì không? Nó có những đặc điểm, cách sử dụng như thế nào, chức năng câu trần thuật dùng để làm gì? Những câu hỏi này sẽ được giúp học tốt ngữ văn 8 giải thích chi tiết qua bài viết này nha.

Câu trần thuật là gì?

a – Khái niệm

Câu trần thuật là loại câu dùng để kể, xác nhận, miêu tả một sự vật, sự việc, một câu chuyện, dùng để thông báo, nhận định một vấn đề, dùng để trình bày một ý kiến… về những hoạt động, những hiện tượng, các trạng thái, tính chất có thật trong thực tế đời sống mà người viết, người đọc đã trải qua.

Câu trần thuật thường là biểu hiện thông thường của một phán đoán dựa trên nhiều cơ sở, chức cớ.

Ngoài ra câu trần thuật còn được gọi là câu kể, câu tường thuật.

b – Dấu hiệu nhận biết câu trần thuật

• Nếu một câu không có đặc điểm hình thức của các câu nghi vấn, câu cầu khiến và câu cảm thán thì câu đó là câu trần thuật.
• Kết thúc câu trần thuật thường là dấu chấm, đôi khi có thể kết thúc câu bằng dấu chấm than, dấu chấm lửng.
• Nếu câu có nội dung là phán đoán, tường thuật lại một sự việc, sự vật nào có thật thì đó cũng là một câu trần thuật.

c – Cách sử dụng câu trần thuật

Nên sử dụng câu trần thuật để mô tả, tường thuật hay trình bày một sự việc, câu chuyện hay bản khai toàn bộ những sự việc mà mình đã chứng kiến qua trực tiếp. Không nên nghe từ nhiều nguồn khác nhau mà áp dụng vào câu trần thuật sẽ ảnh hưởng đến kết quả sai lệch và ảnh hưởng đến người nghe.

Câu trần thuật không có nhiều đặc điểm, dấu hiệu nhận biết như các loại câu câu nghi vấn, cầu khiến, câu đặc biệt…

Kết thúc câu trần thuật thường sử dụng dấu chấm, trong một số trường hợp để nhấn mạnh ý nghĩa câu nói có thể sử dụng dấu chấm than hoặc dấu chấm lửng.

d – Ví dụ câu trần thuật

Ví dụ 1: Cô nói chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ,khóc không thành tiếng.

Ví dụ 2: Tấm lòng yêu mến, vô tư của bà tôi đối với mọi người đã làm cho tâm hồn tôi thêm phong phú, đã truyền sức mạnh cho tôi để đương đầu với sóng gió của cuộc đời.

Ví dụ 3: Tôi đã sống một cuộc đời lãng phí.

Ví dụ 4: Mẹ tôi là một người phụ nữ đảm đang.

Những chức năng chính câu trần thuật

Câu trần thuật có 5 chức năng chính mà các bạn cần ghi nhớ gồm:

1 – Dùng để bày tỏ suy nghĩ của người viết, người nói với người đọc, người nghe. Những suy nghĩ này là có thật được người viết nhìn thấy, đã từng trải qua.

Ví dụ: Lịch sử ta có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chúng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung… Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các anh hùng dân tộc.

2 – Dùng để kể một sự việc, hiện tượng, một câu chuyện có thật trong cuộc sống.

Ví dụ: hôm qua trời mưa to ngập cả đường phố.

3 – Dùng để thông báo về một sự việc, sự kiện, kết quả nào đó.

Ví dụ 1: Con thi đậu đại học rồi mẹ.

Ví dụ 2: Ngày mai là sinh nhật bạn Phương.

4 – Dùng để miêu tả hình thức của một người.

Có thể sử dụng câu trần thuật để mô tả hình dáng, tính cách, vẻ bề ngoài của một người, con vật, phong cảnh nào đó.

Ví dụ: Cai Tứ là một người đàn ông thấp và gầy, tuổi độ bốn lắm, năm mươi. Mặt lão vuông nhưng hai má hóp lại.

5 – Dùng để nhận định hay bộc lộ cảm xúc.

Ví dụ: Ôi Tào Khê! Nước Tào Khê làm đá mòn đấy! Nhưng dòng nước Tào Khê không bao giờ cạn chính là lòng chung thủy của ta!

Bài tập câu trần thuật

Bài tập 1: Hãy xác định kiểu câu và chức năng của những câu sau:

a ) Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình.

b ) Mã Lương nhìn cây bút bằng vàng sáng lấp lánh, em sung sướng lên:

c ) Cây bút đẹp quá! Cháu cảm ơn ông! Cảm ơn ông!

Đáp án bài tập 1

Câu a: Đây là câu trần thuật. Có chức năng dùng để kể và bộc lộ tình cảm, xúc cảm của Dế Mèn trước cái chết của Dế Choắt.

Câu b:

Câu đầu tiên ( Mã Lương nhìn cây bút bằng vàng sáng lấp lánh, em sung sướng lên) là câu trần thuật, có tác dụng là kể lại câu chuyện.

Câu c ( Cây bút đẹp quá! ) là câu cảm thán, dùng để bộc lộ cảm xúc.

Hai câu còn lại là câu trần thuật, có chức năng là bộc lộ sự biết ơn của Mã Lương.

Bài tập 2: Những câu sau đây có phải là câu trần thuật không? Những câu này dùng để làm gì?

a ) Đêm nay, đến phiên anh canh miếu thờ, ngặt vì cất dở mẻ rượu, em chịu khó thay anh, đến sáng thì về.

b ) Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi: “Em muốn cả anh cùng đi nhận giải”

Đáp án bài tập 2:

Cả hai câu a, b đều là câu trần thuật.

Câu a dùng với mục đích cầu khiến.

Câu b: Phần trước dấu 2 chấm dùng để kể, phần sau dấu hai chấm dùng với mục đích cầu khiến.

Bài tập 3: Hãy đặt câu trần thuật để xin lỗi, hứa hẹn, cảm ơn, chúc mừng, cam đoan.

Đáp án bài tập 3:

• Hứa hẹn: Tôi hứa sẽ đến đúng giờ.
• Xin lỗi: Tôi thành thật xin lỗi về sự cố hôm nay.
• Cảm ơn: Anh xin cảm ơn em.
• Chúc mừng: Chúc mừng ngày cưới của bạn.
• Cam đoan: Tôi xin cam đoan những điều tôi nói vừa rồi là đúng sự thật.

kết luận: Đây là toàn bộ kiến thức về câu trần thuật là gì mà các em cần nắm vững để sử dụng, áp dụng trong kiến thức ngữ văn phổ thông.

Top 6 câu trần thuật là gì tổng hợp bởi Faravirusi.com